Partner
Projekt zmian w podatku od nieruchomości
Czas czytania: 5 min.
17 czerwca 2024 r. Ministerstwo Finansów przedstawiło projekt nowelizacji przepisów dotyczących opodatkowania nieruchomości. Do ustawy o podatkach i opłatach lokalnych zostaną wprowadzone autonomiczne definicje budowli i budynku, bez konieczności odwoływania się do przepisów pozapodatkowych, w szczególności przepisów prawa budowlanego.
Pomimo wprowadzenie autonomicznych definicji dla potrzeb podatku od nieruchomości, te cześciowo powielają elementy definicji zastosowane obecnie w prawie budowlanym.
Nowe definicje
I tak zgodnie z projektem "budynek" będzie stanowił "obiekt, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość jego użytkowania zgodnie z przeznaczeniem, wykonany z użyciem wyrobów budowlanych, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach". "Budowlę" w szczególności będą natomiast stanowić "obiekty wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, a także instalacje i urządzenia, jeżeli stanowią wraz z tym obiektem całość techniczno-użytkową".
Załącznik decydujący dla zakresu opodatkowania budowli
Nowa definicja budowli w pierwszej kolejności ma zatem odsyłać do listy konkretnych budowli wymienionych w załączniku do ustawy. Na obecnym etapie załącznik ten obejmuje m.in. takie obiekty jak (pełny załącznik obejmuje 28 pozycji obiektów):
| Pozycja | Obiekt |
| 1. | zbiornik w postaci silosu, elewatora, bunkra do magazynowania paliw i gazów oraz innych produktów chemicznych, a także inny zbiornik przeznaczony do gromadzenia materiałów sypkich, występujących w kawałkach, albo w postaci ciekłej lub gazowej, którego podstawowym parametrem technicznym wyznaczającym funkcje gospodarcze jest pojemność |
| 2. | obiekt kontenerowy trwale związany z gruntem |
| 3. | wiata i hangar |
| 4. | wodociąg, gazociąg, ciepłociąg oraz rurociąg |
| 5. | sieć: elektroenergetyczna, telekomunikacyjna, gazowa, ciepłownicza, wodociągowa, kanalizacyjna oraz inna sieć uzbrojenia terenu, rurociąg przesyłowy |
| 6. | droga, wjazd, zjazd i wyjazd z drogi oraz zatoka parkingowa |
| 7. | parking niebędący budynkiem lub jego częścią, plac postojowy, plac składowy, plac pod śmietniki, podjazd i zadaszenie |
| 8. | wolno stojące trwale związane z gruntem: maszt antenowy, tablica reklamowa i urządzenie reklamowe, oświetlenie zewnętrzne, instalacja przemysłowa oraz urządzenie techniczne |
| 9. | linia kablowa umieszczona bezpośrednio w ziemi lub nadziemna, z wyłączeniem kabli telekomunikacyjnych dowieszonych do już istniejącej linii kablowej nadziemnej |
| 10. | kanalizacja kablowa i kanał technologiczny, z wyłączeniem zainstalowanych w nich kabli oraz inny kanał, którego charakterystycznym parametrem jest długość |
Powrót do starych sporów?
Z drugiej strony obecny projekt przywraca kryterium całości techniczno-użytkowej, które było źródłem licznych wątpliwości interpretacyjnych i sporów z administracją podatkową rozstrzyganych przez sądy administracyjne. Kryterium całości techniczo-użytkowej zostało usunięte wraz z nowelizacją prawa budowlanego w połowie 2015 r. i zastąpione m.in. warunkiem "wzniesienia z użyciem wyrobów budowlanych" (co przyjmowane było jakie wzniesienie w procesie budowlanym). Przesłanka ta definiowała obiekt budowlany - a więc dla potrzeb podatku od nieruchomości była elementem definicyjnym zarówno budynków jak i budowli. Wokół tego kryterium w ostatnim okresie zaczęła narastać coraz bardziej ugruntowana linia interpretacyjna sądów administracyjnych wprowadzająca większą klarowność obecnych przepisów. Co istotne, planowane przepisy zakładają odejście od tego kryterium w odniesieniu do budowli i pozostawienie go wyłącznie w odniesieniu do budynków (ale też w ujęciu "wykonania z użyciem wyrobów budowlanych" co jest pojęciem znacząco szerszym niż pojęcie "wzniesienia"). Oznacza to, że ukształtowane dotychczas po 2015 r. rozumienie zakresów definicyjnych w odniesieniu do budowli w dużym stopniu przestanie mieć znaczenie, a jednocześnie istnieje duże ryzyko i prawdopodobieństwo powrotu do sporów odnoszących się do kwestii "całości techniczno-użytkowej".
Opodatkowanie garaży. Inne zmiany
Niezależnie w projekcie przewidziano również długi oczekiwane zmiany w zakresie opodatkowania garaży w budynkach mieszkalnych. Zgodnie z projektem garaże w takich budynkach mają być traktowane jak część mieszkania, co oznacza stosowanie do ich powierzchni niższej stawki opodatkowania (dotychczasowe zasady prowadziły nierzadko do sytuacji, gdy wartość podatku od garażu przekraczała podatek od samego mieszkania).
Projekt obejmuje również zmiany w zakresie zwolnień podatkowych dla infrastruktury transportowej (kolej i lotniska) oraz instytutów badawczych, zawężając zakres tych zwolnień
Czy projektowane przepisy wprowadzają większą klarowność?
Założeniem MF dla wprowadzenia zmian było dążenie do zachowania, w jak największym stopniu, fiskalnego status quo. Czy to założenie da się osiągnąć będzie zależało od ostatecznego ukształtowania projektowanych przepisów. Czas pokaże również w jakim kierunku wykształci się linia orzecznicza zbudowana na podstawie nowych przepisów. Wydaje się jednak, że planowane zmiany - pomimo częściowego odwoływania się do stosowanych już pojęć - w sposób zasadniczy ingerują w zakresy definicyjne w podatku od nieruchomości istotnie je modyfikując. Co za tym idzie, zakres opodatkowania podatkiem od nieruchomości ulegnie znaczącym zmianom. Powrót do wyeliminowanych wcześniej pojęć w definicji budowli zapowiada powrót do wieloletnich i nierozwiązanych ostatecznie sporów o zakres opodatkowania. Nie dość, że postulat fiskalnego status quo wydaje się, na obecnym etapie, nie do utrzymania, to wręcz nowe przepisy mogą oznaczać rewolucje w obszarze podatku od nieruchomości i konieczność nowej analizy pod kątem podlegania opodatkowaniu istniejących obiektów i infrastruktury.
Zgodnie z wyrokiem TK z 4 lipca 2023 r. (sygn. akt SK 14/21) przepisy definiujące budowlę w podatku od nieruchomości zostały uznane za niekonstytucyjne, przy tym ich uchylenie zostało odroczone o 18 miesięcy. Zgodnie z tym wyrokiem nowe przepisy muszą wejść w życie od 1 stycznia 2025 r.
