Opodatkowanie dochodów lekarzy prowadzących badania kliniczne

Lekarz świadczący usługi badań klinicznych ma kilka możliwości opodatkowania dochodu w ramach podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT). Wybór odpowiedniej formy zależy od charakteru działalności, wysokości przychodów oraz preferencji podatnika. Oto dostępne opcje:

1. Umowa o pracę / Umowa zlecenie / Umowa o dzieło

Jeśli lekarz wykonuje usługi badań klinicznych na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych, podatek jest pobierany przez płatnika (pracodawcę/zleceniodawcę).

Umowa o pracę – opodatkowanie według skali podatkowej (12% / 32%), zaliczki pobiera pracodawca.
Umowa zlecenie – zaliczka na PIT pobierana przez zleceniodawcę, również wg skali podatkowej.
Umowa o dzieło – podobnie jak umowa zlecenie, jeśli nie jest zawarta z własnym pracodawcą. Można stosować 50% kosztów uzyskania przychodu w przypadku działalności twórczej.
Ważne: Przy umowie o dzieło/zleceniu nie ma obowiązku płacenia składek ZUS (z wyjątkiem obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego w przypadku umowy zlecenia).

2. Działalność gospodarcza – Indywidualna Praktyka Lekarska

Jeżeli lekarz prowadzi indywidualną działalność gospodarczą, może wybrać jedną z form opodatkowania:

a) Skala podatkowa (12% i 32%)

Opodatkowanie progresywne: 12% do 120 000 zł dochodu, powyżej 32%.
Możliwość korzystania z ulg podatkowych i odliczeń.
Obowiązek prowadzenia Księgi Przychodów i Rozchodów (KPiR).
Korzystne, jeśli lekarz przewiduje koszty, które może odliczać.

b) Podatek liniowy (19%)

Stała stawka podatkowa 19%, niezależnie od wysokości dochodów.
Brak możliwości korzystania z ulg prorodzinnych i kwoty wolnej od podatku.
Konieczność prowadzenia KPiR.
Opłacalny dla lekarzy osiągających wysokie dochody.

c) Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych (14% lub 8,5%)

Stawka 14% dla przychodów z działalności medycznej.
Stawka 8,5% może dotyczyć przychodów z usług doradczych związanych z badaniami klinicznymi.
Brak możliwości odliczenia kosztów uzyskania przychodu.
Obowiązek prowadzenia ewidencji przychodów.
Korzystne, jeśli lekarz nie ponosi wysokich kosztów prowadzenia działalności.

​Stawka ryczałtu dla lekarza świadczącego usługi badań klinicznych zależy od klasyfikacji tych usług w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU):​

Usługi w zakresie opieki zdrowotnej (PKWiU dział 86): Obejmują standardowe usługi medyczne, takie jak praktyka lekarska czy stomatologiczna. Przychody z tego tytułu są opodatkowane stawką ryczałtu w wysokości 14%. ​

Usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU dział 72): Jeśli badania kliniczne są zakwalifikowane jako usługi w zakresie prac rozwojowych w dziedzinie nauk medycznych i farmacji (PKWiU 72.19.43.0), to przychody z tego tytułu mogą być opodatkowane niższą stawką ryczałtu:​

8,5% dla przychodów do 100 000 zł​
12,5% dla nadwyżki ponad 100 000 zł ​
W związku z tym, jeśli lekarz prowadzi badania kliniczne polegające na testowaniu nowych leków lub metod leczenia, i usługi te są sklasyfikowane w PKWiU jako prace rozwojowe w dziedzinie nauk medycznych i farmacji, może skorzystać z niższej stawki ryczałtu. ​

3. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)

Alternatywą dla działalności jednoosobowej jest założenie spółki z o.o., w której lekarz może być udziałowcem i zatrudnionym pracownikiem lub kontraktorem.

Zalety:
Możliwość optymalizacji podatkowej (np. wynagrodzenie ze spółki, dywidendy).
Ochrona majątku osobistego – odpowiedzialność ograniczona do kapitału spółki.